2017-2018
23 Οκτωβρίου 2017
«Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων: πώς ο άνθρωπος έφτιαξε ένα μηχανικό σύμπαν»
Ξενοφών Μουσάς, Καθηγητής Φυσικής Διαστήματος, Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας, Μηχανικής, Τμήμα Φυσικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι το αρχαιότερο γνωστό προηγμένο επιστημονικό όργανο και υπολογιστής. Κατασκευάσθηκε από Έλληνες επιστήμονες, πιθανότατα μεταξύ 150 και 100 π.Χ. Βρέθηκε στα Αντικύθηρα, σε βάθος 40 με 60 μέτρα, και ανασύρθηκε τυχαία από Συμιακούς σφουγγαράδες οι οποίοι το ανακάλυψαν το Πάσχα του 1900, σε ένα τεράστιο αρχαίο ναυάγιο του Α΄ π.Χ. αιώνα που ήταν γεμάτο με θησαυρούς που μεταφέρονταν από την Ελλάδα στη Ρώμη. Οι διαστάσεις του είναι περίπου 32x22x7 εκατοστά. Ο Μηχανισμός λειτουργεί με προσεκτικά σχεδιασμένα και κατασκευασμένα γρανάζια. Τα γρανάζια εκτελούν συγκεκριμένες μαθηματικές πράξεις, καθώς κινούνται γύρω από άξονες. Η κίνηση των γραναζιών κινεί δείκτες. Ο μηχανισμός προβλέπει όλα τα αστρονομικά φαινόμενα, την θέση του Ήλιου και της Σελήνης, της οποίας δείχνει και τη φάση, όπως και τις εκλείψεις και πιθανότατα και τις θέσεις των πλανητών. Πιθανότατα ήταν ένα αστρονομικό ρολόι που λειτουργεί με γρανάζια που για αιώνες ονομαζόταν πινακίδιον (δηλαδή tablet). Ο μηχανισμός είναι η επιτομή της Ελληνικής φιλοσοφίας και ειδικότερα των αντιλήψεων των Πυθαγορείων. Θα επιχειρήσουμε να κατανοήσουμε πώς ο άνθρωπος συνέλαβε και κατασκεύασε ένα αυτόματο πολύπλοκο μηχάνημα που προβλέπει φυσικά φαινόμενα. Θα αναφερθούμε στη γέννηση των επιστημών και του πολιτισμού, στην αστρονομία, και θα αντιληφθούμε ότι οι άνθρωποι τον κατασκεύασαν βασισμένοι στην αιτιοκρατία, στην Πυθαγόρεια αντίληψη ότι η φύση περιγράφεται με μαθηματικά, με τους νόμους της φυσικής, όπως είναι φανερό με τις τελευταίες μελέτες των επιγραφών του εγχειριδίου χρήσης του μηχανήματος που παρουσιάσαμε πριν λίγους μήνες.
Ο Ξενοφών Διονυσίου Μουσάς είναι Kαθηγητής Φυσικής Διαστήματος (συνταξιούχος), στον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής, του Τμήματος Φυσικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει διατελέσει επί χρόνια συνεργάτης (Visiting Fellow) του Imperial College of Science, Technology and Medicine του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μεξικού, στο Αστεροσκοπείο Παρισίων και στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για το Ηλιακό Σύστημα στη Γερμανία. Πρόσφατα αναδείχθηκε επίτιμος διδάκτωρ της διεθνούς Ακαδημίας Εκπαίδευσης Θετικών Επιστημών της Ουκρανίας. Μελετά το διαπλανητικό διάστημα, την κοσμική ακτινοβολία, τις μαγνητόσφαιρες πλανητών, καθώς και ηλιακά φαινόμενα που επηρεάζουν τη Γη. Συμμετείχε στη σχεδίαση μαγνητικής ασπίδας του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων Χ "ROSAT", και στην ανάπτυξη του Ηλιακού "radar" (LOIS). Συμμετέχει σε διαστημικά πειράματα της NASA και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, όπως στη διαστημική αποστολή STEREO και WIND στα πειράματα WAVES, στη σχεδίαση της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Βάσης στη Σελήνη και των μελλοντικών διαστημικών αποστολών για τον πλανήτη Κρόνο, Τιτάνα και Εγκέλαδο. Συμμετέχει επίσης σε εκπαιδευτικά και εκλαϊκευτικά προγράμματα για ενήλικες και μαθητές σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Φυσικών και Ευρωπαϊκά Ιδρύματα, και σε αστρονομικές δραστηριότητες σε συνεργασία με ερασιτέχνες αστρονόμους σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα.
«Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων: πώς ο άνθρωπος έφτιαξε ένα μηχανικό σύμπαν»
Ξενοφών Μουσάς, Καθηγητής Φυσικής Διαστήματος, Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας, Μηχανικής, Τμήμα Φυσικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι το αρχαιότερο γνωστό προηγμένο επιστημονικό όργανο και υπολογιστής. Κατασκευάσθηκε από Έλληνες επιστήμονες, πιθανότατα μεταξύ 150 και 100 π.Χ. Βρέθηκε στα Αντικύθηρα, σε βάθος 40 με 60 μέτρα, και ανασύρθηκε τυχαία από Συμιακούς σφουγγαράδες οι οποίοι το ανακάλυψαν το Πάσχα του 1900, σε ένα τεράστιο αρχαίο ναυάγιο του Α΄ π.Χ. αιώνα που ήταν γεμάτο με θησαυρούς που μεταφέρονταν από την Ελλάδα στη Ρώμη. Οι διαστάσεις του είναι περίπου 32x22x7 εκατοστά. Ο Μηχανισμός λειτουργεί με προσεκτικά σχεδιασμένα και κατασκευασμένα γρανάζια. Τα γρανάζια εκτελούν συγκεκριμένες μαθηματικές πράξεις, καθώς κινούνται γύρω από άξονες. Η κίνηση των γραναζιών κινεί δείκτες. Ο μηχανισμός προβλέπει όλα τα αστρονομικά φαινόμενα, την θέση του Ήλιου και της Σελήνης, της οποίας δείχνει και τη φάση, όπως και τις εκλείψεις και πιθανότατα και τις θέσεις των πλανητών. Πιθανότατα ήταν ένα αστρονομικό ρολόι που λειτουργεί με γρανάζια που για αιώνες ονομαζόταν πινακίδιον (δηλαδή tablet). Ο μηχανισμός είναι η επιτομή της Ελληνικής φιλοσοφίας και ειδικότερα των αντιλήψεων των Πυθαγορείων. Θα επιχειρήσουμε να κατανοήσουμε πώς ο άνθρωπος συνέλαβε και κατασκεύασε ένα αυτόματο πολύπλοκο μηχάνημα που προβλέπει φυσικά φαινόμενα. Θα αναφερθούμε στη γέννηση των επιστημών και του πολιτισμού, στην αστρονομία, και θα αντιληφθούμε ότι οι άνθρωποι τον κατασκεύασαν βασισμένοι στην αιτιοκρατία, στην Πυθαγόρεια αντίληψη ότι η φύση περιγράφεται με μαθηματικά, με τους νόμους της φυσικής, όπως είναι φανερό με τις τελευταίες μελέτες των επιγραφών του εγχειριδίου χρήσης του μηχανήματος που παρουσιάσαμε πριν λίγους μήνες.
Ο Ξενοφών Διονυσίου Μουσάς είναι Kαθηγητής Φυσικής Διαστήματος (συνταξιούχος), στον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής, του Τμήματος Φυσικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει διατελέσει επί χρόνια συνεργάτης (Visiting Fellow) του Imperial College of Science, Technology and Medicine του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μεξικού, στο Αστεροσκοπείο Παρισίων και στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για το Ηλιακό Σύστημα στη Γερμανία. Πρόσφατα αναδείχθηκε επίτιμος διδάκτωρ της διεθνούς Ακαδημίας Εκπαίδευσης Θετικών Επιστημών της Ουκρανίας. Μελετά το διαπλανητικό διάστημα, την κοσμική ακτινοβολία, τις μαγνητόσφαιρες πλανητών, καθώς και ηλιακά φαινόμενα που επηρεάζουν τη Γη. Συμμετείχε στη σχεδίαση μαγνητικής ασπίδας του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων Χ "ROSAT", και στην ανάπτυξη του Ηλιακού "radar" (LOIS). Συμμετέχει σε διαστημικά πειράματα της NASA και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, όπως στη διαστημική αποστολή STEREO και WIND στα πειράματα WAVES, στη σχεδίαση της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Βάσης στη Σελήνη και των μελλοντικών διαστημικών αποστολών για τον πλανήτη Κρόνο, Τιτάνα και Εγκέλαδο. Συμμετέχει επίσης σε εκπαιδευτικά και εκλαϊκευτικά προγράμματα για ενήλικες και μαθητές σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Φυσικών και Ευρωπαϊκά Ιδρύματα, και σε αστρονομικές δραστηριότητες σε συνεργασία με ερασιτέχνες αστρονόμους σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα.
20 Νοεμβρίου 2017
«Μεταφορά τεχνολογίας από το εργαστήριο στη διεθνή αγορά»
Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Πρόεδρος MIT Enterprise Forum Greece
Για πολλά χρόνια ήταν έντονα εδραιωμένη η αντίληψη ότι οι ερευνητές πρέπει να αφοσιώνονται αποκλειστικά και μόνο στην παραγωγή ερευνητικού έργου. Αυτή η αντίληψη δημιουργούσε ένα κενό, ειδικά στην Ευρώπη, σχετικά με το ποιος και με ποιο τρόπο θα φρόντιζε για την μεταφορά αυτής της τεχνολογίας από το εργαστήριο στην καθημερινότητα μας, διαδικασία γνωστή και ως technology transfer. Το αποτέλεσμα είναι να διαπιστώνεται ένα έλλειμμα μεταφοράς τεχνολογίας, το οποίο με τη σειρά του δημιουργεί άλλα προβλήματα. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η αντίληψη αυτή σταδιακά αλλάζει και το θέμα του technology transfer συζητάτε όλο και πιο συχνά. Τα επόμενα χρόνια δημιουργούνται ευκαιρίες για όσους ερευνητές θέλουν να δουν τα αποτελέσματα της δουλειάς τους να λαμβάνουν σάρκα και οστά με την μορφή καθημερινών προϊόντων και υπηρεσιών που βελτιώνουν τη ζωή μας. Τι σημαίνει αυτό για την ερευνητική διαδικασία γενικότερα και για τους ερευνητές ειδικότερα; Πως μπορούν να ετοιμαστούν; Πως μπορεί το MIT Enterprise Forum Greece να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που φέρνει αυτό το μονοπάτι; Μπορούμε να καταστήσουμε την Ελλάδα πόλο τεχνολογικής ανάπτυξης;
Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου δραστηριοποιείται στον χώρο της τεχνολογίας για περισσότερα από 20 χρόνια με διάφορους κατά περίπτωση ρόλους ως στέλεχος, σύμβουλος στρατηγικής, επενδυτής και επιχειρηματίας. Είναι συνιδρυτής της Mobiltron Inc μιας εταιρίας που αναπτύσσει εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, συνιδρυτής και Πρόεδρος του MITEF Greece, σύμβουλος στρατηγικής του Ιδρύματος Ευγενίδου και μέλος Διοικητικών Συμβουλίων διαφόρων εταιριών στο χώρο της τεχνολογίας. Κατέχει Δίπλωμα Μηχανολόγου Μηχανικού από το ΕΜΠ και Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Συστημάτων από το MIT.
«Μεταφορά τεχνολογίας από το εργαστήριο στη διεθνή αγορά»
Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Πρόεδρος MIT Enterprise Forum Greece
Για πολλά χρόνια ήταν έντονα εδραιωμένη η αντίληψη ότι οι ερευνητές πρέπει να αφοσιώνονται αποκλειστικά και μόνο στην παραγωγή ερευνητικού έργου. Αυτή η αντίληψη δημιουργούσε ένα κενό, ειδικά στην Ευρώπη, σχετικά με το ποιος και με ποιο τρόπο θα φρόντιζε για την μεταφορά αυτής της τεχνολογίας από το εργαστήριο στην καθημερινότητα μας, διαδικασία γνωστή και ως technology transfer. Το αποτέλεσμα είναι να διαπιστώνεται ένα έλλειμμα μεταφοράς τεχνολογίας, το οποίο με τη σειρά του δημιουργεί άλλα προβλήματα. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η αντίληψη αυτή σταδιακά αλλάζει και το θέμα του technology transfer συζητάτε όλο και πιο συχνά. Τα επόμενα χρόνια δημιουργούνται ευκαιρίες για όσους ερευνητές θέλουν να δουν τα αποτελέσματα της δουλειάς τους να λαμβάνουν σάρκα και οστά με την μορφή καθημερινών προϊόντων και υπηρεσιών που βελτιώνουν τη ζωή μας. Τι σημαίνει αυτό για την ερευνητική διαδικασία γενικότερα και για τους ερευνητές ειδικότερα; Πως μπορούν να ετοιμαστούν; Πως μπορεί το MIT Enterprise Forum Greece να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που φέρνει αυτό το μονοπάτι; Μπορούμε να καταστήσουμε την Ελλάδα πόλο τεχνολογικής ανάπτυξης;
Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου δραστηριοποιείται στον χώρο της τεχνολογίας για περισσότερα από 20 χρόνια με διάφορους κατά περίπτωση ρόλους ως στέλεχος, σύμβουλος στρατηγικής, επενδυτής και επιχειρηματίας. Είναι συνιδρυτής της Mobiltron Inc μιας εταιρίας που αναπτύσσει εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, συνιδρυτής και Πρόεδρος του MITEF Greece, σύμβουλος στρατηγικής του Ιδρύματος Ευγενίδου και μέλος Διοικητικών Συμβουλίων διαφόρων εταιριών στο χώρο της τεχνολογίας. Κατέχει Δίπλωμα Μηχανολόγου Μηχανικού από το ΕΜΠ και Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Συστημάτων από το MIT.
11 Δεκεμβρίου 2017
«Eμβόλια –μύθοι και αλήθειες»
Λία Συρίδου, ΜD-PhD, Επιμελήτρια Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Θριάσιο
Ο εμβολιασμός αποτελεί σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) ένα από τα δέκα μεγάλα επιτεύγματα του 20ου αιώνα και μια από τις πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας. Προλαμβάνει ετησίως 2 με 3 εκατομμύρια θανάτους, και έχει εξαλείψει νοσήματα όπως η ευλογιά και η πολυομελίτιδα από τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Έχει βοηθήσει επίσης στο να τεθούν υπό έλεγχο πολλές μεταδοτικές ασθένειες με καταστροφικές συνέπειες για τον άνθρωπο, όπως η διφθερίτιδα, νόσος που έχει τεράστια θνητότητα (ένας στους 10 ασθενείς καταλήγουν παρά τη λήψη θεραπείας), και η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος. Τα εμβόλια αποτελούνται είτε από ζωντανούς εξασθενημένους μικροοργανισμούς είτε από τμήματα αυτών (πρωτεϊνες ή πολυσακχαρίτες) ικανά να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα προς παραγωγή αντισωμάτων χωρίς όμως να προκαλούν ασθένεια. Οι αυστηροί έλεγχοι και η έρευνα διασφαλίζουν ότι τα οφέλη της ανοσοποίησης υπερτερούν κατά πολύ έναντι των κινδύνων που μπορεί να προκύψουν από νόσους που προλαμβάνονται μέσω των εμβολιασμών. Τα χορηγούμενα εμβόλια, που γίνονται με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών κάθε χώρας, είναι ασφαλή, δεν περιέχουν επικίνδυνα για την υγεία συστατικά και δεν σχετίζονται με σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Εντούτοις το αντιεμβολιαστικό κίνημα είχε σαν αποτέλεσμα πτώση της εμβολιαστικής κάλυψης σε πολλές χώρες και επανεμφάνιση νοσημάτων που είχαν εξαληφθεί ή τεθεί υπό έλεγχο (διφθερίτιδα στην Ισπανία, κοκκύτης στις ΗΠΑ, επιδημία ιλαράς σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας). Η ιστορία των εμβολιασμών ανά τους αιώνες και η θέση τους στη δημόσια υγεία καθώς και η αποσαφήνιση σύγχρονων παρανοήσεων, πάντα με γνώμονα την «Ιατρική βασισμένη σε αποδείξεις», θα αποτελέσουν τον άξονα της ομιλίας.
Η Λία Συρίδου είναι Επιμελήτρια Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, ιδρυτής του Παιδολοιμωξιολογικού ιατρείου και μέλος της Επιτροπής Λοιμώξεων στο Γεν. Νοσοκομείο Θριάσιο. Εχει εργαστεί σε ανάλογη θέση στο Παιδιατρικό Κέντρο του Ιατρικού Αθηνών και στην Ευρωκλινική Παίδων όπου διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμώξεων, αλλά και στο Νοσ. Παίδων Π. & Α. Κυριακού ως εξειδικευόμενη στη λοιμωξιολογία και ως ειδικός λοιμωξιολόγος-επιστημονικός συνεργάτης Μονάδας Λοιμώξεων και ιατρείου Φυματίωσης, με επιπλέον θητεία στη Μονάδα Λοιμώξεων-ΗΙV του Αγ. Σοφία και στη Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων του Νοσ. Λαϊκό. Είναι διδάκτορας του ΕΚΠΑ, διδάσκουσα στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Παιδιατρικών Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων, European Society of Paediatric Infectious Diseases (ΕSPID), European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID), Εuropean Academy of Paediatrics (EAP), Co-Chair στο ΕΑP Vaccination Working Group και ΕAPRASnet coordinator, μέλος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας και εως πρόσφατα υπεύθυνη της Επιστημονικής Επιτροπής στην Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής. Το επιστημονικό της έργο περιλαμβάνει πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και ανακοινώσεις-εισηγήσεις σε συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει συμμετάσχει (και ως κύριος ερευνητής) σε πολυκεντρικές, παρεμβατικές και επιδημιολογικές μελέτες στο γνωστικό αντικείμενο των λοιμώξεων. Έχει λάβει το βραβείο ESPID Small Grant Award 2013 για μεταδιδακτορικό ερευνητικό πρωτόκολλο στο αντικείμενο των λοιμώξεων, υποτροφία ΕSPID για το Walter Marget Educational Workshop και 3rd Research Master Class, Χάγη, 2011, και υποτροφία ΕCMID για μετεκπαίδευση στο ECDC-Στοκχόλμη 2016.
«Eμβόλια –μύθοι και αλήθειες»
Λία Συρίδου, ΜD-PhD, Επιμελήτρια Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Θριάσιο
Ο εμβολιασμός αποτελεί σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) ένα από τα δέκα μεγάλα επιτεύγματα του 20ου αιώνα και μια από τις πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας. Προλαμβάνει ετησίως 2 με 3 εκατομμύρια θανάτους, και έχει εξαλείψει νοσήματα όπως η ευλογιά και η πολυομελίτιδα από τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Έχει βοηθήσει επίσης στο να τεθούν υπό έλεγχο πολλές μεταδοτικές ασθένειες με καταστροφικές συνέπειες για τον άνθρωπο, όπως η διφθερίτιδα, νόσος που έχει τεράστια θνητότητα (ένας στους 10 ασθενείς καταλήγουν παρά τη λήψη θεραπείας), και η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος. Τα εμβόλια αποτελούνται είτε από ζωντανούς εξασθενημένους μικροοργανισμούς είτε από τμήματα αυτών (πρωτεϊνες ή πολυσακχαρίτες) ικανά να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα προς παραγωγή αντισωμάτων χωρίς όμως να προκαλούν ασθένεια. Οι αυστηροί έλεγχοι και η έρευνα διασφαλίζουν ότι τα οφέλη της ανοσοποίησης υπερτερούν κατά πολύ έναντι των κινδύνων που μπορεί να προκύψουν από νόσους που προλαμβάνονται μέσω των εμβολιασμών. Τα χορηγούμενα εμβόλια, που γίνονται με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών κάθε χώρας, είναι ασφαλή, δεν περιέχουν επικίνδυνα για την υγεία συστατικά και δεν σχετίζονται με σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Εντούτοις το αντιεμβολιαστικό κίνημα είχε σαν αποτέλεσμα πτώση της εμβολιαστικής κάλυψης σε πολλές χώρες και επανεμφάνιση νοσημάτων που είχαν εξαληφθεί ή τεθεί υπό έλεγχο (διφθερίτιδα στην Ισπανία, κοκκύτης στις ΗΠΑ, επιδημία ιλαράς σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας). Η ιστορία των εμβολιασμών ανά τους αιώνες και η θέση τους στη δημόσια υγεία καθώς και η αποσαφήνιση σύγχρονων παρανοήσεων, πάντα με γνώμονα την «Ιατρική βασισμένη σε αποδείξεις», θα αποτελέσουν τον άξονα της ομιλίας.
Η Λία Συρίδου είναι Επιμελήτρια Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, ιδρυτής του Παιδολοιμωξιολογικού ιατρείου και μέλος της Επιτροπής Λοιμώξεων στο Γεν. Νοσοκομείο Θριάσιο. Εχει εργαστεί σε ανάλογη θέση στο Παιδιατρικό Κέντρο του Ιατρικού Αθηνών και στην Ευρωκλινική Παίδων όπου διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμώξεων, αλλά και στο Νοσ. Παίδων Π. & Α. Κυριακού ως εξειδικευόμενη στη λοιμωξιολογία και ως ειδικός λοιμωξιολόγος-επιστημονικός συνεργάτης Μονάδας Λοιμώξεων και ιατρείου Φυματίωσης, με επιπλέον θητεία στη Μονάδα Λοιμώξεων-ΗΙV του Αγ. Σοφία και στη Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων του Νοσ. Λαϊκό. Είναι διδάκτορας του ΕΚΠΑ, διδάσκουσα στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Παιδιατρικών Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων, European Society of Paediatric Infectious Diseases (ΕSPID), European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID), Εuropean Academy of Paediatrics (EAP), Co-Chair στο ΕΑP Vaccination Working Group και ΕAPRASnet coordinator, μέλος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας και εως πρόσφατα υπεύθυνη της Επιστημονικής Επιτροπής στην Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής. Το επιστημονικό της έργο περιλαμβάνει πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και ανακοινώσεις-εισηγήσεις σε συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει συμμετάσχει (και ως κύριος ερευνητής) σε πολυκεντρικές, παρεμβατικές και επιδημιολογικές μελέτες στο γνωστικό αντικείμενο των λοιμώξεων. Έχει λάβει το βραβείο ESPID Small Grant Award 2013 για μεταδιδακτορικό ερευνητικό πρωτόκολλο στο αντικείμενο των λοιμώξεων, υποτροφία ΕSPID για το Walter Marget Educational Workshop και 3rd Research Master Class, Χάγη, 2011, και υποτροφία ΕCMID για μετεκπαίδευση στο ECDC-Στοκχόλμη 2016.
23 Ιανουαρίου 2018
«Κβαντικός υπολογισμός και κβαντικοί υπολογιστές»
Θεόδωρος Ανδρόνικος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Πληροφορικής, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Δείτε την ομιλία του κ. Ανδρόνικου στο site του blod.gr
Η ανάγκη για νέες καινοτόμες τεχνολογίες, καθώς ο νόμος του Moore αγγίζει τα όριά του. Η προοπτική των κβαντικών υπολογιστών και η διαφαινόμενη υπεροχή τους έναντι των κλασσικών υπολογιστών στην επίλυση ορισμένων σημαντικών προβλημάτων. Εισαγωγή στον Κβαντικό υπολογισμό. Στοιχειώδεις αρχές της κβαντομηχανικής που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή και τη λειτουργία ενός φυσικού κβαντικού συστήματος. Ο φορμαλισμός του Dirac. Η βασική μονάδα κβαντικής πληροφορίας qubit. Σύντομη αναφορά στους γνωστούς κβαντικούς αλγόριθμους των Deutsch-Jozsa, του Simon, του Shor και του Grover. Ενδεχόμενες συνέπειες από τον αλγόριθμο του Shor σε θέματα ασφάλειας, ιδιωτικότητας και συναλλαγών στο διαδίκτυο. Η κρυπτογραφία στην κβαντική εποχή (post-quantum cryptography). Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμοι κβαντικοί υπολογιστές, όπως ο IBM Quantum Experience (https://quantumexperience.ng.bluemix.net/qx/experience) και ο D-Wave 2000Q (https://www.dwavesys.com/d-wave-two-system), αλλά δεν είναι προσωπικοί υπολογιστές.
Ο Θεόδωρος Ανδρόνικος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Έλαβε Δίπλωμα Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών και στη συνέχεια Διδακτορικό Δίπλωμα Πληροφορικής από τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας για Κβαντικό και Μη Συμβατικό Υπολογισμό (QUIT - Quantum and UnconventIonal CompuTing), καθώς και μέλος του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας - BiHELab) του Τμήματος Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Τα τελευταία χρόνια τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν θέματα κβαντικού και γενικότερα μη συμβατικού υπολογισμού.
«Κβαντικός υπολογισμός και κβαντικοί υπολογιστές»
Θεόδωρος Ανδρόνικος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Πληροφορικής, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Δείτε την ομιλία του κ. Ανδρόνικου στο site του blod.gr
Η ανάγκη για νέες καινοτόμες τεχνολογίες, καθώς ο νόμος του Moore αγγίζει τα όριά του. Η προοπτική των κβαντικών υπολογιστών και η διαφαινόμενη υπεροχή τους έναντι των κλασσικών υπολογιστών στην επίλυση ορισμένων σημαντικών προβλημάτων. Εισαγωγή στον Κβαντικό υπολογισμό. Στοιχειώδεις αρχές της κβαντομηχανικής που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή και τη λειτουργία ενός φυσικού κβαντικού συστήματος. Ο φορμαλισμός του Dirac. Η βασική μονάδα κβαντικής πληροφορίας qubit. Σύντομη αναφορά στους γνωστούς κβαντικούς αλγόριθμους των Deutsch-Jozsa, του Simon, του Shor και του Grover. Ενδεχόμενες συνέπειες από τον αλγόριθμο του Shor σε θέματα ασφάλειας, ιδιωτικότητας και συναλλαγών στο διαδίκτυο. Η κρυπτογραφία στην κβαντική εποχή (post-quantum cryptography). Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμοι κβαντικοί υπολογιστές, όπως ο IBM Quantum Experience (https://quantumexperience.ng.bluemix.net/qx/experience) και ο D-Wave 2000Q (https://www.dwavesys.com/d-wave-two-system), αλλά δεν είναι προσωπικοί υπολογιστές.
Ο Θεόδωρος Ανδρόνικος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Έλαβε Δίπλωμα Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών και στη συνέχεια Διδακτορικό Δίπλωμα Πληροφορικής από τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας για Κβαντικό και Μη Συμβατικό Υπολογισμό (QUIT - Quantum and UnconventIonal CompuTing), καθώς και μέλος του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας - BiHELab) του Τμήματος Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Τα τελευταία χρόνια τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν θέματα κβαντικού και γενικότερα μη συμβατικού υπολογισμού.
26 Φεβρουαρίου 2018
«Εξατομικευμένες θεραπείες για τον καρκίνο»
Στέφανος Λαμπρόπουλος, Παθολόγος Ογκολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής, 3η Ογκολογική Κλινική, Νοσοκομείο Υγεία
Ο καρκίνος αποτελεί πλέον μια συχνή διάγνωση για πολλούς ανθρώπους. Υπολογίζεται ότι ένας στους τρείς ανθρώπους θα διαγνωστεί κάποια στιγμή με καρκίνο, ενώ υπάρχει σημαντική αύξηση τόσο στις ανεπτυγμένες χώρες με την αύξηση του μέσου όρου ζωής, αλλά και στον αναπτυσσόμενο κόσμο όπου και τα θεραπευτικά μέσα υπολείπονται σημαντικά. Η επιβίωση βέβαια έχει αυξηθεί σημαντικά, και το 2017 υπολογίστηκε ότι στις Η.Π.Α 20 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν είτε με καρκίνο, είτε είχαν ήδη θεραπευτεί. Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει γίνει σημαντική προσπάθεια για την ανεύρεση νέων και εξατομικευμένων θεραπειών. Με τη γνώση μοριακών γενετικών χαρακτηριστικών, έχουν βρεθεί καινοτόμα φάρμακα που αύξησαν την επιβίωση των ασθενών και βελτίωσαν σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Ταυτόχρονα, η εξέλιξη της ανοσοθεραπείας δίνει ένα νέο άξονα στοχευμένης θεραπείας σε μια ομάδα ασθενών και πρόσφερε σε ορισμένους μακροχρόνια επιβίωση. Σήμερα, όμως, σημαντικός αναδύεται ο προβληματισμός για το υψηλό κόστος αυτών των θεραπειών και για την ορθή αναγνώριση αυτών που θα έχουν το μέγιστο θεραπευτικό όφελος με τη μικρότερη δυνατή τοξικότητα.
Ο κ. Λαμπρόπουλος αποφοίτησε την Ιατρική Σχολή Αθηνών με βαθμό Άριστα το 1988 και στη διάρκεια των πανεπιστημιακών σπουδών έλαβε δύο φορές υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Κατά την στρατιωτική του θητεία υπηρέτησε ως δόκιμος αξιωματικός στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας της Αθήνας στο τμήμα Αιματολογίας. Συνέχισε μετά από εξετάσεις στην ειδικότητα της Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο, και εξειδίκευση στην Αιματολογία - Ογκολογία και Μεταμόσχευση Μυελού στο Πανεπιστημίου της Μινεσότα στην Μινεάπολη. Μετά από πρόσκληση από τον καθηγητή G.Ginder ακολούθησε η εξειδίκευση του στην ερευνητική Ογκολογία στο Κέντρο Καρκίνου Massey στο πανεπιστήμιο Virginia Commonwealth. Το 2000 επέστρεψε στην Αθήνα και έκτοτε εργάζεται με την ομάδα της κας Ραζή στο νοσοκομείο Υγεία. Το 2002 προσκλήθηκε από το πανεπιστήμιο Virginia Commonwealth στη θέση του Assistant Professor στην Αιματολογία- Ογκολογία. Ο κ. Λαμπρόπουλος έχει βραβευθεί από διάφορους φορείς για τις ακαδημαϊκές επιδόσεις του, καθώς και την προσφορά του σε εθελοντικές εργασίες. Σε αυτά τα βραβεία συμπεριλαμβάνονται η διάκρισή του στην Ειδικότητα του ως καλύτερου ειδικευόμενου από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στο Σικάγο αλλά και το Βραβείο για Εθελοντική Εργασία τον Μάιο του 2007 από το Πανεπιστήμιο της Αντίς Αμπέμπα στην Αιθιοπία.
«Εξατομικευμένες θεραπείες για τον καρκίνο»
Στέφανος Λαμπρόπουλος, Παθολόγος Ογκολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής, 3η Ογκολογική Κλινική, Νοσοκομείο Υγεία
Ο καρκίνος αποτελεί πλέον μια συχνή διάγνωση για πολλούς ανθρώπους. Υπολογίζεται ότι ένας στους τρείς ανθρώπους θα διαγνωστεί κάποια στιγμή με καρκίνο, ενώ υπάρχει σημαντική αύξηση τόσο στις ανεπτυγμένες χώρες με την αύξηση του μέσου όρου ζωής, αλλά και στον αναπτυσσόμενο κόσμο όπου και τα θεραπευτικά μέσα υπολείπονται σημαντικά. Η επιβίωση βέβαια έχει αυξηθεί σημαντικά, και το 2017 υπολογίστηκε ότι στις Η.Π.Α 20 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν είτε με καρκίνο, είτε είχαν ήδη θεραπευτεί. Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει γίνει σημαντική προσπάθεια για την ανεύρεση νέων και εξατομικευμένων θεραπειών. Με τη γνώση μοριακών γενετικών χαρακτηριστικών, έχουν βρεθεί καινοτόμα φάρμακα που αύξησαν την επιβίωση των ασθενών και βελτίωσαν σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Ταυτόχρονα, η εξέλιξη της ανοσοθεραπείας δίνει ένα νέο άξονα στοχευμένης θεραπείας σε μια ομάδα ασθενών και πρόσφερε σε ορισμένους μακροχρόνια επιβίωση. Σήμερα, όμως, σημαντικός αναδύεται ο προβληματισμός για το υψηλό κόστος αυτών των θεραπειών και για την ορθή αναγνώριση αυτών που θα έχουν το μέγιστο θεραπευτικό όφελος με τη μικρότερη δυνατή τοξικότητα.
Ο κ. Λαμπρόπουλος αποφοίτησε την Ιατρική Σχολή Αθηνών με βαθμό Άριστα το 1988 και στη διάρκεια των πανεπιστημιακών σπουδών έλαβε δύο φορές υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Κατά την στρατιωτική του θητεία υπηρέτησε ως δόκιμος αξιωματικός στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας της Αθήνας στο τμήμα Αιματολογίας. Συνέχισε μετά από εξετάσεις στην ειδικότητα της Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο, και εξειδίκευση στην Αιματολογία - Ογκολογία και Μεταμόσχευση Μυελού στο Πανεπιστημίου της Μινεσότα στην Μινεάπολη. Μετά από πρόσκληση από τον καθηγητή G.Ginder ακολούθησε η εξειδίκευση του στην ερευνητική Ογκολογία στο Κέντρο Καρκίνου Massey στο πανεπιστήμιο Virginia Commonwealth. Το 2000 επέστρεψε στην Αθήνα και έκτοτε εργάζεται με την ομάδα της κας Ραζή στο νοσοκομείο Υγεία. Το 2002 προσκλήθηκε από το πανεπιστήμιο Virginia Commonwealth στη θέση του Assistant Professor στην Αιματολογία- Ογκολογία. Ο κ. Λαμπρόπουλος έχει βραβευθεί από διάφορους φορείς για τις ακαδημαϊκές επιδόσεις του, καθώς και την προσφορά του σε εθελοντικές εργασίες. Σε αυτά τα βραβεία συμπεριλαμβάνονται η διάκρισή του στην Ειδικότητα του ως καλύτερου ειδικευόμενου από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στο Σικάγο αλλά και το Βραβείο για Εθελοντική Εργασία τον Μάιο του 2007 από το Πανεπιστήμιο της Αντίς Αμπέμπα στην Αιθιοπία.
26 Μαρτίου 2018
«Η Οδύσσεια της Νανο-Ηλεκτρονικής»
Παναγιώτης Δημητράκης, Ερευνητή Β’, Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος
Η Οδύσσεια είναι το προσωπικό ταξίδι του καθενός μας στη διάρκεια της ζωής του για να βρει το νόημά της. Όμως οι Επιστήμες και ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με την τεχνολογία έχουν μια μακραίωνη εξέλιξη από την εμφάνιση του ανθρώπου, εκφράζοντας τη βαθύτερη ανησυχία του για την κατανόηση του κόσμου. Έχουν δηλαδή τη δική τους Οδύσσεια. Στη σύντομη αυτή ομιλία, μέσα από παραδείγματα της καθημερινής μας ζωής ώστε να γίνει πιο κατανοητή η αποδόμηση πολλών τεχνολογικών «θαυμάτων», θα προσπαθήσουμε να αποδομήσουμε την επιστήμη της Νανο-ηλεκτρονικής, ακολουθώντας τα βήματα της εξέλιξής της από την εμφάνιση των λυχνιών μέχρι τις σημερινές υπερυπολογιστικές μηχανές. Έχει όμως ιδιαίτερη σημασία πέρα από τις όποιες καινούριες έννοιες και γνώσεις παρουσιαστούν, να σταθούμε και στο «επεισόδιο της Οδύσσειας» που επιτελείται στην Ελλάδα από επιστήμονες και ερευνητές προκειμένου να αλλάξει αμφίδρομα η σχέση τους με την κοινωνία: με σύγχρονες μεθόδους νανοτεχνολογίας που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή σύγχρονων Νανοηλεκτρονικών διατάξεων (έτσι καταφέραμε να έχουμε ισχυρούς mini υπολογιστές στα κινητά μας) γράφτηκε σε τσιπάκι πυριτίου όλος ο τόμος της Οδύσσειας (303 σελίδες Α4, ~15τμ επιφάνειας) σε μόλις 0.05 τετραγωνικά χιλιοστά, όπου το κάθε γράμμα είναι περίπου 50 δισεκατομμυριοστά του μέτρου (νανόμετρα)!
Ο Δρ Παναγιώτης Δημητράκης αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’όπου έλαβε και μεταπτυχιακό στη Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης, και συνέχισε το διδακτορικό του στη Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ. Έχει εργαστεί ως βοηθός έρευνας και ως ερευνητής σε πολλά εθνικά και ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα στο πεδίο της Μίκρο-Νάνοηλεκτρονικής, και ήταν υπεύθυνος έρευνας σε πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την European Space Agency (ESA) και συντονιστής έργου στα πλαίσια διμερούς συνεργασίας Ελλάδας-Γερμανίας. Σήμερα είναι επιστημονικός υπεύθυνος του έργου EINSTEIN και συντονιστής του έργου MEM-Q που υλοποιούνται στο πλαίσιο της Ελληνο-Ρωσικής συνεργασίας σε κβαντικές τεχνολογίες, και επιστημονικός υπεύθυνος δύο έργων για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων σε συνεργασία με ελληνικές εταιρίες. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 60 εργασίες σε διεθνή περιοδικά. Έχει συμμετάσχει στις επιστημονικές επιτροπές πολλών συνεδρίων σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ενώ έχει οργανώσει επί σειρά ετών (2010-2016) στο MRS Spring/Fall Meeting (USA) συνέδρια για ηλεκτρονικές διατάξεις μνήμης. Ανήκει στο επιστημονικό προσωπικό του Ινστιτούτου Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας (ΙΝΝ) του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος από το 2007. Σήμερα είναι Κύριος Ερευνητής (Ερευνητής Β’) και υπεύθυνος διαχείρισης της υποδομής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας και Μικροσυστημάτων.
«Η Οδύσσεια της Νανο-Ηλεκτρονικής»
Παναγιώτης Δημητράκης, Ερευνητή Β’, Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος
Η Οδύσσεια είναι το προσωπικό ταξίδι του καθενός μας στη διάρκεια της ζωής του για να βρει το νόημά της. Όμως οι Επιστήμες και ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με την τεχνολογία έχουν μια μακραίωνη εξέλιξη από την εμφάνιση του ανθρώπου, εκφράζοντας τη βαθύτερη ανησυχία του για την κατανόηση του κόσμου. Έχουν δηλαδή τη δική τους Οδύσσεια. Στη σύντομη αυτή ομιλία, μέσα από παραδείγματα της καθημερινής μας ζωής ώστε να γίνει πιο κατανοητή η αποδόμηση πολλών τεχνολογικών «θαυμάτων», θα προσπαθήσουμε να αποδομήσουμε την επιστήμη της Νανο-ηλεκτρονικής, ακολουθώντας τα βήματα της εξέλιξής της από την εμφάνιση των λυχνιών μέχρι τις σημερινές υπερυπολογιστικές μηχανές. Έχει όμως ιδιαίτερη σημασία πέρα από τις όποιες καινούριες έννοιες και γνώσεις παρουσιαστούν, να σταθούμε και στο «επεισόδιο της Οδύσσειας» που επιτελείται στην Ελλάδα από επιστήμονες και ερευνητές προκειμένου να αλλάξει αμφίδρομα η σχέση τους με την κοινωνία: με σύγχρονες μεθόδους νανοτεχνολογίας που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή σύγχρονων Νανοηλεκτρονικών διατάξεων (έτσι καταφέραμε να έχουμε ισχυρούς mini υπολογιστές στα κινητά μας) γράφτηκε σε τσιπάκι πυριτίου όλος ο τόμος της Οδύσσειας (303 σελίδες Α4, ~15τμ επιφάνειας) σε μόλις 0.05 τετραγωνικά χιλιοστά, όπου το κάθε γράμμα είναι περίπου 50 δισεκατομμυριοστά του μέτρου (νανόμετρα)!
Ο Δρ Παναγιώτης Δημητράκης αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’όπου έλαβε και μεταπτυχιακό στη Φυσική Συμπυκνωμένης Ύλης, και συνέχισε το διδακτορικό του στη Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ. Έχει εργαστεί ως βοηθός έρευνας και ως ερευνητής σε πολλά εθνικά και ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα στο πεδίο της Μίκρο-Νάνοηλεκτρονικής, και ήταν υπεύθυνος έρευνας σε πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την European Space Agency (ESA) και συντονιστής έργου στα πλαίσια διμερούς συνεργασίας Ελλάδας-Γερμανίας. Σήμερα είναι επιστημονικός υπεύθυνος του έργου EINSTEIN και συντονιστής του έργου MEM-Q που υλοποιούνται στο πλαίσιο της Ελληνο-Ρωσικής συνεργασίας σε κβαντικές τεχνολογίες, και επιστημονικός υπεύθυνος δύο έργων για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων σε συνεργασία με ελληνικές εταιρίες. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 60 εργασίες σε διεθνή περιοδικά. Έχει συμμετάσχει στις επιστημονικές επιτροπές πολλών συνεδρίων σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ενώ έχει οργανώσει επί σειρά ετών (2010-2016) στο MRS Spring/Fall Meeting (USA) συνέδρια για ηλεκτρονικές διατάξεις μνήμης. Ανήκει στο επιστημονικό προσωπικό του Ινστιτούτου Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας (ΙΝΝ) του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος από το 2007. Σήμερα είναι Κύριος Ερευνητής (Ερευνητής Β’) και υπεύθυνος διαχείρισης της υποδομής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας και Μικροσυστημάτων.
23 Απριλίου 2018
«Διατροφή και καρκίνος»
Ειρήνη Χριστάκη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος MSc, Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Δείτε τις διαφάνειες που συνόδευαν την ομιλία
Η διατροφή και ο τρόπος ζωής παίζουν ρόλο στην εμφάνιση κάποιας κακοήθειας; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν έχει δοθεί ακόμα με σαφήνεια, παρά τις εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες που έχουν αναζητήσει απαντήσεις σε όλα τα μικρά κομμάτια του παζλ της σχέσης της τροφής μας με την εμφάνιση καρκίνου. Σαφώς υπάρχουν συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που φαίνεται ότι συμβάλλουν στην πρόληψη της νόσου και μπορούν να επιδράσουν στους διάφορους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην καρκινογένεση. Επιπλέον, πολλές μελέτες διερευνούν τα διάφορα μοτίβα διατροφής και την επίδραση αυτών στην εμφάνιση καρκίνου, οι οποίες αποσπούν όλο και συχνότερα την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας, γι αυτό και είναι άξιες και της δικής μας προσοχής.
Η Ειρήνη Χριστάκη είναι Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, απόφοιτος του τμήματος Διαιτολογίας και Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου της Αθήνας, ενώ πραγματοποίησε μέρος των σπουδών της στο Πολυτεχνείο του Μονάχου της Γερμανίας. Το 2007, ως μέρος της πρακτικής άσκησης της, εργάστηκε για ένα εξάμηνο στο ερευνητικό κέντρο της Καρλσρούης σε πρόγραμμα μελέτης του οξειδωτικού στρες στον άνθρωπο και το ρόλο των λιποπρωτεϊνών. Ολοκλήρωσε την πρακτική άσκηση της σε νοσοκομεία της Αθήνας για ένα χρόνο και συνέχισε τις σπουδές της στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας» κατά το ακαδημαικό έτος 2009-2010. Από το 2010 μέχρι σήμερα εργάζεται σε Ιδιωτικό Πολυιατρείο ως Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, ενώ από το 2013 είναι επιστημονική συνεργάτης του Ιατρείου Παιδικής Παχυσαρκίας της Α’ Πανεπιστημιακής Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» και υποψήφια διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Έχει δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, συμμετοχές και διαλέξεις σε διεθνή συνέδρια, ενώ διατήρει και το προσωπικό της blog με θέμα τη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Στα προσωπικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται το τρέξιμο αντοχής και το τρίαθλο, ενώ από το 2011 εργάζεται εθελοντικά στο μη κερδοσκοπικό σωματείο ILiveForME, το οποίο υποστηρίζει ασθενείς με καρκίνο και χρόνια νοσήματα.
«Διατροφή και καρκίνος»
Ειρήνη Χριστάκη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος MSc, Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Δείτε τις διαφάνειες που συνόδευαν την ομιλία
Η διατροφή και ο τρόπος ζωής παίζουν ρόλο στην εμφάνιση κάποιας κακοήθειας; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν έχει δοθεί ακόμα με σαφήνεια, παρά τις εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες που έχουν αναζητήσει απαντήσεις σε όλα τα μικρά κομμάτια του παζλ της σχέσης της τροφής μας με την εμφάνιση καρκίνου. Σαφώς υπάρχουν συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που φαίνεται ότι συμβάλλουν στην πρόληψη της νόσου και μπορούν να επιδράσουν στους διάφορους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην καρκινογένεση. Επιπλέον, πολλές μελέτες διερευνούν τα διάφορα μοτίβα διατροφής και την επίδραση αυτών στην εμφάνιση καρκίνου, οι οποίες αποσπούν όλο και συχνότερα την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας, γι αυτό και είναι άξιες και της δικής μας προσοχής.
Η Ειρήνη Χριστάκη είναι Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, απόφοιτος του τμήματος Διαιτολογίας και Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου της Αθήνας, ενώ πραγματοποίησε μέρος των σπουδών της στο Πολυτεχνείο του Μονάχου της Γερμανίας. Το 2007, ως μέρος της πρακτικής άσκησης της, εργάστηκε για ένα εξάμηνο στο ερευνητικό κέντρο της Καρλσρούης σε πρόγραμμα μελέτης του οξειδωτικού στρες στον άνθρωπο και το ρόλο των λιποπρωτεϊνών. Ολοκλήρωσε την πρακτική άσκηση της σε νοσοκομεία της Αθήνας για ένα χρόνο και συνέχισε τις σπουδές της στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας» κατά το ακαδημαικό έτος 2009-2010. Από το 2010 μέχρι σήμερα εργάζεται σε Ιδιωτικό Πολυιατρείο ως Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, ενώ από το 2013 είναι επιστημονική συνεργάτης του Ιατρείου Παιδικής Παχυσαρκίας της Α’ Πανεπιστημιακής Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» και υποψήφια διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Έχει δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, συμμετοχές και διαλέξεις σε διεθνή συνέδρια, ενώ διατήρει και το προσωπικό της blog με θέμα τη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Στα προσωπικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται το τρέξιμο αντοχής και το τρίαθλο, ενώ από το 2011 εργάζεται εθελοντικά στο μη κερδοσκοπικό σωματείο ILiveForME, το οποίο υποστηρίζει ασθενείς με καρκίνο και χρόνια νοσήματα.
Πολλοί από τους ομιλητές του Cafe Scientifique έδωσαν το παρόν στο 1ο Pint of Science που διοργανώθηκε στις 14-16 Μαΐου 2018 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ταυτόχρονα με άλλες 20 χώρες! Περάσαμε όμορφα μαθαίνοντας και συζητώντας επιστημονικά και τεχνολογικά ερωτήματα με το κατάλληλο (οινό)πνεύμα. Και του χρόνου!
21 Μαΐου 2018
«Laser: μια λαμπρή συμφωνία ύλης και φωτός στην καθημερινή μας ζωή!»
Δρ. Φιλήμων Ζαχαράτος, Ερευνητής, Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ενσωματώνοντας πλήθος ιδεών και κατακτήσεων της σύγχρονης φυσικής, το laser είναι μία υλοποιημένη κβαντική διάταξη! Η εφεύρεσή του τη δεκαετία του 1960 επέτρεψε την ανάπτυξη πλήθους νέων εφαρμογών, οι οποίες στο παρελθόν ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Σε αυτή την ομιλία θα κάνουμε μία εισαγωγή στις έννοιες της σύγχρονης φυσικής που θεμελίωσαν τη βάση για την ανάπτυξη του laser: κβαντισμένες τροχιές, κβαντική απορρόφηση και εξαναγκασμένη εκπομπή, φερμιόνια και μποζόνια. Θα αναφερθούμε επίσης στις μοναδικές ιδιότητες που προσφέρει η ακτινοβολία laser: η μονοχρωματικότητα, η συμφωνία και η κατευθυντικότητα και η μεγάλη λαμπρότητα έχουν αξιοποιηθεί από πληθώρα νέων τεχνολογιών στην ιατρική (επεμβάσεις διόρθωσης οφθαλμικών εκτροπών, δερματικές παθήσεις), στις τηλεπικοινωνίες (οπτικοί δίσκοι, οπτικές ίνες), στη μεταλλουργική βιομηχανία (υψηλής ακρίβειας συγκολλήσεις και εγχαράξεις), στην επιστημονική έρευνα (χαρακτηρισμός και μικροκατεργασία υλικών, νανοφωτονική, μετρολογία, ολογραφία). Θα δώσουμε, επίσης, έμφαση σε ένα ακόμη πεδίο που έχει επωφεληθεί σημαντικά από την εξέλιξη των laser αλλά και των συστημάτων που ενσωματώνουν τέτοιες διατάξεις: την τεχνολογία της προσθετικής παρασκευής (που περιλαμβάνει και την τρισδιάστατη εκτύπωση), τεχνολογία - κλειδί για την εξέλιξη εφαρμογών όπως τα εύκαμπτα και εκτυπώσιμα ηλεκτρονικά, οι βιολογικοί αισθητήρες και η ιστοτεχνoλογία - μηχανική ιστών.
Ο Φιλήμων Ζαχαράτος γεννήθηκε το 1981 στην Αθήνα. Το 2003 αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και το 2009 αναγορεύθηκε διδάκτορας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ολοκληρώνοντας τη διατριβή του πάνω στη Νανοτεχνολογία με εφαρμογές στη Μικροηλεκτρονική. Μεταξύ του 2011 και του 2013 εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Βουργουνδίας, στο πεδίο της νανοφωτονικής και των οπτικών τηλεπικοινωνιών. Στη συνέχεια, επέστρεψε στον Τομέα Φυσικής της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ, σε ερευνητικό πρόγραμμα "Marie Curie" με αντικείμενο την ανάπτυξη εκτυπώσιμων ηλεκτρονικών και αισθητήρων με τη χρήση διεργασιών laser. Έκτοτε, έχει ασχοληθεί με πληθώρα ερευνητικών θεμάτων σχετιζόμενων με τη την αλληλεπίδραση ύλης - ακτινοβολίας, με έμφαση στην εκτύπωση λειτουργικών υλικών και τη μικροκατεργασία προηγμένων τεχνολογικών υλικών με laser. Τα αποτελέσματα της έρευνας του έχουν ανακοινωθεί σε πολυάριθμα συνέδρια και δημοσιευθεί υπό τη μορφή άρθρων σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά.
«Laser: μια λαμπρή συμφωνία ύλης και φωτός στην καθημερινή μας ζωή!»
Δρ. Φιλήμων Ζαχαράτος, Ερευνητής, Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ενσωματώνοντας πλήθος ιδεών και κατακτήσεων της σύγχρονης φυσικής, το laser είναι μία υλοποιημένη κβαντική διάταξη! Η εφεύρεσή του τη δεκαετία του 1960 επέτρεψε την ανάπτυξη πλήθους νέων εφαρμογών, οι οποίες στο παρελθόν ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Σε αυτή την ομιλία θα κάνουμε μία εισαγωγή στις έννοιες της σύγχρονης φυσικής που θεμελίωσαν τη βάση για την ανάπτυξη του laser: κβαντισμένες τροχιές, κβαντική απορρόφηση και εξαναγκασμένη εκπομπή, φερμιόνια και μποζόνια. Θα αναφερθούμε επίσης στις μοναδικές ιδιότητες που προσφέρει η ακτινοβολία laser: η μονοχρωματικότητα, η συμφωνία και η κατευθυντικότητα και η μεγάλη λαμπρότητα έχουν αξιοποιηθεί από πληθώρα νέων τεχνολογιών στην ιατρική (επεμβάσεις διόρθωσης οφθαλμικών εκτροπών, δερματικές παθήσεις), στις τηλεπικοινωνίες (οπτικοί δίσκοι, οπτικές ίνες), στη μεταλλουργική βιομηχανία (υψηλής ακρίβειας συγκολλήσεις και εγχαράξεις), στην επιστημονική έρευνα (χαρακτηρισμός και μικροκατεργασία υλικών, νανοφωτονική, μετρολογία, ολογραφία). Θα δώσουμε, επίσης, έμφαση σε ένα ακόμη πεδίο που έχει επωφεληθεί σημαντικά από την εξέλιξη των laser αλλά και των συστημάτων που ενσωματώνουν τέτοιες διατάξεις: την τεχνολογία της προσθετικής παρασκευής (που περιλαμβάνει και την τρισδιάστατη εκτύπωση), τεχνολογία - κλειδί για την εξέλιξη εφαρμογών όπως τα εύκαμπτα και εκτυπώσιμα ηλεκτρονικά, οι βιολογικοί αισθητήρες και η ιστοτεχνoλογία - μηχανική ιστών.
Ο Φιλήμων Ζαχαράτος γεννήθηκε το 1981 στην Αθήνα. Το 2003 αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και το 2009 αναγορεύθηκε διδάκτορας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ολοκληρώνοντας τη διατριβή του πάνω στη Νανοτεχνολογία με εφαρμογές στη Μικροηλεκτρονική. Μεταξύ του 2011 και του 2013 εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Βουργουνδίας, στο πεδίο της νανοφωτονικής και των οπτικών τηλεπικοινωνιών. Στη συνέχεια, επέστρεψε στον Τομέα Φυσικής της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ, σε ερευνητικό πρόγραμμα "Marie Curie" με αντικείμενο την ανάπτυξη εκτυπώσιμων ηλεκτρονικών και αισθητήρων με τη χρήση διεργασιών laser. Έκτοτε, έχει ασχοληθεί με πληθώρα ερευνητικών θεμάτων σχετιζόμενων με τη την αλληλεπίδραση ύλης - ακτινοβολίας, με έμφαση στην εκτύπωση λειτουργικών υλικών και τη μικροκατεργασία προηγμένων τεχνολογικών υλικών με laser. Τα αποτελέσματα της έρευνας του έχουν ανακοινωθεί σε πολυάριθμα συνέδρια και δημοσιευθεί υπό τη μορφή άρθρων σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά.
27 Ιουνίου 2018
«Μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες»
Επαμεινώνδας Χρήστου, Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας, Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών
Ξεκινώντας από κάποια στοιχεία για το ζελατινοειδές πλαγκτό όπου ανήκουν, θα μιλήσουμε για τον κύκλο ζωής των μεδουσών, τη θέση τους στην τροφική αλυσίδα και τα είδη των μεδουσών που εμφανίζονται πιο συχνά στις ελληνικές θάλασσες. Πού οφείλεται η αύξηση της εμφάνισης των σμηνών μεδουσών στον παγκόσμιο ωκεανό; Ποιες είναι οι επιδράσεις τους στο οικοσύστημα; Ποια είναι τα προβλήματα που δημιουργούν, και ποια «οφέλη» μπορούν να προσφέρουν; Πώς τσιμπούν οι μέδουσες και πώς μπορούμε να προστατευθούμε;
Ο Επαμεινώνδας Χρήστου είναι Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Σπούδασε Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσαλονίκης και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ωκεανογραφία στο διατμηματικό μεταπτυχιακό του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το ίδιο Πανεπιστήμιο έλαβε και το διδακτορικό του σχετικά με την παραγωγή του μεσοζωοπλαγκτού στον Σαρωνικό Κόλπο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στο ζωοπλαγκτό (ειδικότερα στα κωπήποδα και στο ζελατινοειδές πλαγκτό) σχετικά με οικολογία, φυσιολογία και παραγωγή. Έχει εργαστεί σε διάφορες περιοχές (Μεσόγειος, Σκάγερακ, Σουηδικά φιόρδ) σε ροές ύλης και ενέργειας συνδεδεμένες με το ζωοπλαγκτό. Έχει συμμετάσχει σε διάφορες επιστημονικές επιτροπές ενώ έχει συντονίσει και συμμετάσχει σε πολλά εθνικά και διεθνή προγράμματα του ΕΛΚΕΘΕ.
«Μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες»
Επαμεινώνδας Χρήστου, Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας, Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών
Ξεκινώντας από κάποια στοιχεία για το ζελατινοειδές πλαγκτό όπου ανήκουν, θα μιλήσουμε για τον κύκλο ζωής των μεδουσών, τη θέση τους στην τροφική αλυσίδα και τα είδη των μεδουσών που εμφανίζονται πιο συχνά στις ελληνικές θάλασσες. Πού οφείλεται η αύξηση της εμφάνισης των σμηνών μεδουσών στον παγκόσμιο ωκεανό; Ποιες είναι οι επιδράσεις τους στο οικοσύστημα; Ποια είναι τα προβλήματα που δημιουργούν, και ποια «οφέλη» μπορούν να προσφέρουν; Πώς τσιμπούν οι μέδουσες και πώς μπορούμε να προστατευθούμε;
Ο Επαμεινώνδας Χρήστου είναι Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Σπούδασε Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσαλονίκης και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ωκεανογραφία στο διατμηματικό μεταπτυχιακό του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το ίδιο Πανεπιστήμιο έλαβε και το διδακτορικό του σχετικά με την παραγωγή του μεσοζωοπλαγκτού στον Σαρωνικό Κόλπο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στο ζωοπλαγκτό (ειδικότερα στα κωπήποδα και στο ζελατινοειδές πλαγκτό) σχετικά με οικολογία, φυσιολογία και παραγωγή. Έχει εργαστεί σε διάφορες περιοχές (Μεσόγειος, Σκάγερακ, Σουηδικά φιόρδ) σε ροές ύλης και ενέργειας συνδεδεμένες με το ζωοπλαγκτό. Έχει συμμετάσχει σε διάφορες επιστημονικές επιτροπές ενώ έχει συντονίσει και συμμετάσχει σε πολλά εθνικά και διεθνή προγράμματα του ΕΛΚΕΘΕ.